به گزارش همشهری آنلاین، هفته گذشته سردار محمدعلی جعفری در برنامه جهان آرا با انتقاد از شورای نگهبان سخنانی بیان کرد که انتقاد های بسیاری را برنگیخت. عباس عبدی، روزنامه نگار و تحلیلگر مسائل سیاسی در یادداشتی شدیدا از سردار جعفری انتقاد کرد. الیاس حضرتی و علی مطهری، نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم در نامه‌هایی جداگانه به تندی از سخنان سردار انتقاد کردند.
- سردار جعفری در « جهان آرا» چه گفت؟
اما سردار عزیز جعفری در برنامه جهان آرا چه گفت و چه انتقادی از شوررای نگهبان مطرح کرد که این گونه جنجال برانگیز شد؟ آن هم از سوی کسانی که خود همواره از منتقدان شورای نگهبان هستند.
سردار سرلشگر «محمدعلی جعفری» فرمانده اسبق کل سپاه در برنامه جهان آرا گفت: «مشکل امروز ما مباحث مدیریتی است. مشکلات انقلاب اسلامی برای حل مسائل اقتصادی با تغییر در رویکرد مدیریتی از جنس تغییر تفکر غیر انقلابی به رویکرد انقلاب قابل حل است. در یک دولت چشمه‌هایی از این را مردم دیدند، اما کامل و جامع نبود. مدیریت کشور باید با همان نگاه رهبری که نگاه اسلام ناب است هماهنگ شود. اگر کسی در این مبانی اشکال داشته باشد، سنجش آن، وظیفه سنگین شورای نگهبان است. که فکر نمی کنم شورای نگهبان با این دقت نگاه کنند و روی مبانی فکری افراد برای تایید صلاحیت تمرکز کنند. الان در همین کشورهایی که مهد دموکراسی هم هستند باید نگاه فرد با نگاه حکومت بخواند. اما آقایانی که اینجا روی کار می آیند ابایی ندارند که بگویند دیدگاه ما با رهبری اختلاف دارد. خوب اگر دیدگاهت اختلاف دارد برای چه آمدی؟ تنها راهی که مردم را از این بن بست خارج می کند تغییر رویکرد مردم در انتخاب هایشان است.
اگر صحبت از دیدگاه جهادی می کنیم باید با دیدگاه اسلام و رهبری تطبیق کند. خیلی‌ها ادعای انقلابی بودن کردند و می‌کنند. مهم این است که چه کسی دیدگاه هایش به صورت واقعی منطبق بر اسلام ناب باشد. این را در دستگاه های اجرایی کمتر داشته ایم.
اینکه صرفا هر کسی می گوید در چارچوب هستیم کافی نیست. در همه کشورها اینطور است که عقبه فکری افراد را بررسی می کنند. از اول انقلاب تا امروز مشکل ما در اداره کشور با تفکراتی که به اسم تفکر انقلابی اما در حقیقت تفکر لیبرالی بوده اند، بوده است. برای حل این معضل یا عبور از این مشکل باید کسانیکه در چارچوب این نظام هستند پای کار بیایند. مبنای این جمهوری اسلام ناب است. اسلام ناب را رهبری تعریف می کنند و کسانی می توانند اسلام ناب را پیاده کنند که مبانی افکارشان گرایش به علوم انسانی غربی نداشته باشد.»
- در ۴۰ سال گذشته مردم در انتخاب خود به خطا رفته‌اند؟
این بخش از سخنان سردار جعفری گرچه انتقاد از شورای نگهبان را هم در بر داشت، اما این انتقاد از موضوعی بود که بسیاری از منتقدان همیشگی شورای نگهبان و نیز اصلاح‌طلبان، این نهاد را دقیقا به چنین نگاهی متهم می کنند. همین امر و نیز جایگاه خاص سردار جعفری به عنوان فردی نظامی، کافی بود تا سیل انتقادها به سوی وی روانه شود.
عباس عبدی، روزنامه نگار و تحلیل گر مسائل سیاسی در روزنامه اعتماد در این زمینه نوشت: آقای سردار جعفری اظهار داشته‌اند که: «الان در همین کشورهایی که مهد دموکراسی هم هستند باید نگاه فرد با نگاه حکومت بخواند. اما آقایانی که اینجا روی کار می‌آیند ابایی ندارند که بگویند دیدگاه ما با رهبری اختلاف دارد... در همه کشورها اینطور است که عقبه فکری افراد را بررسی می‌کنند.»
این گزاره‌ها هیچ واقعیتی ندارند ولی مساله فراتر از واقعیت نداشتن است. فرض کنیم که این گزاره‌ها درست باشند، در این صورت باید پرسید که این حکومت و نگاه آن از کجا آمده‌اند که مردم باید با آن هماهنگ شوند؟ آیا پیش‌تر آن را کسی از آسمان نازل کرده است؟ یا کسی به زور آن را بر این مردم تحمیل کرده؟ یا آنکه خود مردم آن را انتخاب کرده‌اند؟ اگر دو مورد اول باشد که دیگر دموکراسی نیست و نیازی به انتخابات ندارند. اگر مورد سوم باشد، براساس چه منطقی خواهند گفت که مردم باید با نگاه حکومت هماهنگ شوند؟ به‌علاوه بالاترین قدرت حکومت را مردم انتخاب می‌کنند و نیازی نیست که با جای دیگری هماهنگ شوند.
عبدی در ادامه یادداشت خود با تاکید بر اینکه «دموکراسی‌ها برآمده از مردم هستند و نه برعکس» نوشت: تنها در حکومت‌هایی که برآمده از مردم نباشند، می‌توان گفت که نامزدها مجبورند که خود را با نگاه حکومت هماهنگ کنند؛ و الا خواست مردم در یک حکومت دموکراتیک باید همواره جاری و ساری باشد و اگر نباشد آن حکومت دموکراتیک نیست.
این تحلیلگر سیاسی همچنین به ویدیویی از دیدار مرحوم امام با خبرگان قانون اساسی اشاره کرده که در این دیدار خطاب به خبرگان می گویند: «حق با اکثریت مردم است، حتی اگر اشتباه تصمیم بگیرند. شما ولی آنها نیستید که بگویید این به ضرر شماست پس ما نمی‌کنیم. ملت می‌خواهد آن کار را بکند، به من و شما چه؟»
عبدی در ادامه تاکید می کند: «در هر حال نکته مهم این است که مردم نمی‌توانند خود را با حکومت هماهنگ کنند، ممکن است تبعیت کنند، ولی این تبعیت از روی اختیار نیست. اگر حکومتی به هر دلیلی بخواهد مردم با آن هماهنگ شوند یا مدیران و نمایندگان آن با حکومت هماهنگ باشند در این صورت انتخابات بی‌معنا است.»
این تحلیلگر در ادامه با غیر واقعی و معقول ندانستن سخنان سردار جعفری می‌نویسد: «جمله آقای عزیز جعفری نه تنها واقعیت ندارد، بلکه معقول هم نیست و حتی اگر واقعیت داشت و معقول هم بود در ایران نباید اجرا می‌شد. البته مفید هم نیست زیرا تالی فاسد این نگرش آنجاست که بر اثر اجرایی شدن آن کم‌کم شکاف بزرگی میان خواست‌ها و نگرش‌ها و مطالبات مردم و حکومت پیش می‌آید و هر چه می‌گذرد این شکاف بزرگ‌تر می‌شود و در نهایت روند طبیعی امور متوقف و حکومت و کشور دچار بحران می‌شوند. در ادامه خطاب به نامزدهای نمایندگی اظهار شده است که: «خب اگر دیدگاهت اختلاف دارد برای چه آمدی؟... اینکه صرفا هر کسی می‌گوید در چارچوب هستیم کافی نیست.» اینکه نمی‌شود بگوییم: «از اول انقلاب تا امروز مشکل ما در اداره کشور با تفکراتی که به اسم تفکر انقلابی، اما در حقیقت تفکر لیبرالی بوده‌اند، بوده است. برای حل این معضل یا عبور از این مشکل باید کسانی که در چارچوب این نظام هستند پای کار بیایند. مبنای این جمهوری اسلام ناب است.» یعنی در ۴۰ سال گذشته مردم در انتخاب خود به خطا رفته‌اند. این چه حرفی است؟ چه کسی چنین متر و معیاری را به شخص می‌دهد که این‌گونه داوری کند؟ چه کسانی در این ۴۰ سال بیرون گود نشسته بودند که اکنون به حضور در میدان دعوت می‌شوند؟ یک نفر را می‌توان نام برد؟ همه آمده‌اند. وضع همین است که شاهدیم.
- سخنانی یادآور نظام‌های توتالیتر و حتی فاشیستی
الیاس حضرتی، نماینده مجلس هم در نامه‌ای که در روزنامه اعتماد منتشر شد با انتقاد از پیشنهادهای انتخاباتی سردار جعفری دیدگاه‌های او را 
یادآور «نظام‌های توتالیتر و حتی فاشیستی» خواند و نوشت: واقعا نمی‌دانم شما کدام کشور دموکراتیک دنیا مورد نظرتان بود که چنین ادعایی را طرح کردید؟ در کدام کشور دموکراتیک در بررسی صلاحیت نامزدهای نمایندگی مجلس یا تشکیل دولت «مبانی فکری افراد» از سوی نهادهای نظارتی مورد بررسی قرار می‌گیرد و هر که را که به تعبیر شما «هماهنگ» نباشد از دایره انتخاب مردم بیرون می‌گذارند؟ از کدام کشور و از کدام نظارت سیاسی حرف می‌زنید که ما اطلاعی از آن نداریم؟ اتفاقا در تمامی ممالک دموکراتیک، حتی در ممالکی که به ظاهر قواعد مردم‌سالارانه را رعایت می‌کنند، احزاب سیاسی با اعلام صریح مواضع متفاوت خود اقدام به فعالیت انتخاباتی می‌کنند و هیچ قیدی برای بیان آشکار مخالفتشان ندارند، ایضا نه تنها تفاوت نگاه نامزد انتخاباتی‌شان را با نگاه کلی حکومت پنهان نمی‌کنند بلکه عملا بر آتش اختلاف نظر می‌دمند و آن را شعله‌ورتر می‌کنند. چیزی که می‌گویم به قدری آشکار است که نیاز به حجت و برهان ندارد. هر کدام از فیلم‌های تبلیغاتی و انتخاباتی کشورهای دموکراتیک را نگاه کنید، می‌بینید که حرف شما که آن را خیلی بدیهی می‌پندارید، درست نیست و در جهان دموکراتیک، تنور انتخابات معمولا به کمک همین اختلاف‌ها داغ می‌شود. به همین دلیل در اغلب انتخابات‌ها از چپ‌چپ تا راست‌راست و از فعالان سوسیالیست تا طرفداران لیبرالیسم حضور دارند و تبلیغات می‌کنند و همه گرایش‌های سیاسی و اقتصادی فارغ از تعلقات مذهبی می‌توانند در معرض رای و انتخاب مردم قرار گیرند. اصل غیر قابل تغییر هر نظام دموکراتیک این است که هیچ‌کس فراتر از قانون نیست و دیدگاه هیچ‌کس را نمی‌توان جایگزین قانون کرد؛ رهبران هم در هیچ کشور دموکراتیکی از قانون فراتر نیستند بلکه رفتار و گفتارشان همواره با متر و معیار قانون سنجیده می‌شود.
حضرتی در ادامه نامه خود با اشاره به نظام سیاسی اسلام تاکید کرد: این از افتخارات نظام سیاسی اسلام است که افراد جامعه می‌توانند نظریاتی متفاوت با رهبران داشته باشند و آزادانه آنها را بیان کنند و حتی بی‌واهمه به نقد رهبر بنشینند. در سیره پیامبر و امام‌علی که هر دو فرصت حکمرانی یافتند کسی سراغ ندارد که فرصت اظهارنظر یا حضور سیاسی از منتقدان گرفته شده باشد. نمی‌دانم پیشنهاد شما ریشه در کدام اندیشه سیاسی دارد، اما مطمئنم که اولا منشأ اسلامی ندارد، ثانیا با قانون اساسی جمهوری اسلامی و روش امام راحل و اصول رهبر معظم انقلاب نمی‌خواند.
حضرتی در ادامه با اشاره به انتقادهای همیشگی اصلاح طلبان به نگاه شورای نگهبان و نظارت استصوابی افزود: جناب جعفری عزیز، سخن حق تلخ است، اما چاره‌ای ندارم که بگویم متاسفانه نگاه و نظر شما خریداران صاحب قدرتی دارد که حرف و امضای‌شان نافذ است و می‌توانند مانع از حضور بسیاری از دلسوزان و مصلحان در عرصه‌های تصمیم‌سازی و تقنینی و اجرایی شوند. به کرات و در انتخابات‌های متعدد صلاحیت صدها تن از فرزندان مردم که در انقلاب تربیت شدند و در زمره دست‌پرورده‌های نظام اسلامی به حساب می‌آیند از سوی شورای نگهبان تایید نشد و فرصت خدمت و انتخاب شدن از ایشان سلب شد. اگر نیک نگاه کنید در این میان دایره انتخاب مردم روز به روز تنگ‌تر شده و مجال مشارکت حداکثری آنها از بین رفته است. صراحتا به شما برادر گرامی و مردم عزیزمان می‌گویم که غالب ردصلاحیت‌ها به دلایلی صورت گرفته که قابل دفاع نیستند و عقل جمعی رای‌دهندگان آنها را نمی‌پذیرد. اعضای شورای محترم نگهبان با این کار مانع از حضور همه سلیقه‌ها و نگاه‌های سیاسی شدند و خواسته یا ناخواسته بر شیوه حضور و رای مردم تاثیر جدی گذاشتند. تعبیر و تفسیر دبیر و بعضی از اعضای شورای نگهبان از نظارت استصوابی عملا باعث شده تا بهترین و شاخص‌ترین چهره‌های سیاسی و بسیاری از چهره‌های توانمند و خوشفکر که اتفاقا سابقه سیاسی و انقلابی و ایثارگری و خدمت صادقانه دارند، رد صلاحیت شوند و از دایره خدمت به کشور بیرون بمانند.
- سخنانی مغایر با سخنان ائمه و نظر رهبری
انتقادها ادامه یافت. علی مطهری دیگر نماینده مجلس هم با نوشتن نامه‌ای به تندی از جعفری انتقاد کرد و نظر وی را مغایر با سخنان ائمه و نظر رهبری مغایر
دانست. نماینده تهران در مجلس، در واکنش به اظهارات اخیر سردار جعفری گفت که اگر کسی قانون اساسی را قبول داشته باشد، همین مساله برای ورود به مجلس کافی است و نیازی به تفتیش عقاید نیست. در بخشی از نامه علی مطهری خطاب به فرمانده سابق سپاه آمده است: اولاً ورود نظامی‌ها به عالم سیاست ممنوع است، هم عقلاً و هم مطابق توصیه‌های مکرر امام خمینی(ره). ثانیاً این نظر شما با نظر مقام رهبری نیز مغایر است زیرا ایشان تاکنون چند بار گفته‌اند ممکن است کسی در موضوعی نظرش مخالف نظر من باشد، باید بتواند حرفش را بزند. یا در دیدار دانشجویان فرمودند چه کسی گفته از من انتقاد نکنید، از من انتقاد کنید.
ثالثاً این نظر جنابعالی با سیره رسول اکرم و ائمه اطهار خصوصا علی (ع) در دوره زمامداری‌شان منافات دارد. حضرت امیر می‌فرمود: از من در آشکار و پنهان انتقاد کنید و در برخورد با بزرگترین دشمن خود (خوارج) تا زمانی که آنها دست به سلاح نبردند آزادی بیان آنها را محدود نکرد.
مجلس مظهر و نمونه کوچکی از ملت است و باید همه دیدگاه‌ها در آن حضور داشته باشند. سرایت دادن نوع رابطه نظامیان با ولی فقیه به عنوان فرمانده کل قوا به مجلس و نمایندگان، یک خطای بزرگ است. اینکه مبانی فکری دو نفر در همه حوزه‌ها عین هم باشد، کمتر رخ می‌دهد. رهبر انقلاب هم چنین انتظاری ندارند. پس کاسه داغ‌تر از آش نشویم. از نظر مبانی فکری همین که کسی قانون اساسی را قبول داشته باشد کافی است برای اینکه بتواند وارد مجلس شود و نیازی به تفتیش عقاید قرون وسطی در اروپا که عکس‌العمل آن تمدن پراشکال غرب بود، نیست. علی مطهری در پایان نامه خود به سردار جعفری توصیه کرده است که کتابی که برایش ارسال می کند را بخواند. کتابی اثر پدرش شهید آیت‌الله مطهری با عنوان «آینده انقلاب اسلامی ایران».
- دفاع یک اصولگرا از سردار
البته فقط اصلاح طلبان و اعتدال‌گرایان نبودند که به سخنان جعفری واکنش نشان دادند. ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا هم در یادداشتی ضمن تایید این نکته که دخالت نظامیان در انتخابات، مطلقا ممنوع است، سخنان سردار جعفری را مصداق ورود نظامیان به سیاست ندانست. البته این تحلیلگر اصولگرا فقط این انتقاد را که سخنان سردار جعفری «دخالت نظامیان در سیاست است» را نپذیرفت و به دیگر انتقادها اشاره ای نکرد.
ایمانی در اعتماد نوشت: «بعضی معتقدند این گفته ایشان که تنها راهی که مردم را از این بن بست خارج می‌کند تغییر رویکرد مردم در انتخاب‌هایشان است، به‌معنای ورود این مقام ارشد سپاه به مسائل سیاست به‌معنای جناحی آن است. حال آنکه به باور بنده چنین نیست. چراکه «دخالت در سیاست» معنایی مشخص دارد. به این معنا و این شکل که فرد، نهاد یا سازمانی نظامی، به‌نحوی منجر به ورود یا عدم ورود یک یا تعدادی از کاندیداها به مجلس یا دیگر نهادهای انتخابی شوند. یعنی با دخالت خود بر آرای شهروندان تاثیر بگذارند یا اینکه مشخصا اقدام به مخدوش کردن برخی صندوق‌های رای کنند. همچنین درصورتی این ادعا موضوعیت دارد که این فرد، نهاد یا سازمان نظامی علیه یا له کاندیداها به نهادهای نظارتی گزارش کذب بدهد و این گزارش کذب منجر به ورود یا عدم ورود گروهی خاص به رقابت انتخاباتی شود؛ حال آنکه اظهارات اخیر سردار جعفری، چه در بحث توصیه به شورای نگهبان و چه در نقد رویکرد انتخابی مردم، مصداق دخالت در انتخابات نیست.»
نظر شما